Makat çatlağı tedavisinde, hastanın muayene sonuçlarına göre farklı yöntemler uygulanabilir.
Bu yöntemler arasında, makat çatlağı için özel olarak geliştirilmiş Rectoderm, Rectogesic gibi kremler kullanılabilir.
Kaslardaki kontrolsüz kasılmaları (spazmı) birkaç ay süresince etkisiz hale getirmeyi amaçlayan Botoks enjeksiyonu uygulanabilir.
Cerrahi yöntem olarak tabir ettiğimiz, fakat dışkı kaçırma riski nedeniyle uygulamaya gerek görmediğim yöntemler de bulunmaktadır.
Makat Çatlağı Kremi Tedavi Eder mi?
Teşhis sonucu akut fissür olan hastalarda makat çatlağı kremi önerilmektedir. Kronik fissür hastalarında ise kremlerin etkisi yok denecek düzeydedir.
Eczanelerde satışı yapılan iki farklı ürün grubu bulunmaktadır; Rectoderm, Rectogesic, Anrecta ve Rectonid etkin madde olarak nitrogliserin içerir ve birbirlerinden pek farkları yoktur. Aynı zamanda Anuflex gibi bitkisel içerikli merhemler de bulunmaktadır.
Akut mu, kronik mi nasıl anlayacağız?
Bunu biz değil doktor anlayacak! Anal fissür belirtileri arasında ağrı ve dışkılama esnasında kanama sık görülmektedir. Tabii ki, her ağrı veya kanama da çatlak belirtisi değildir.
Örneğin, makatta ağrıya neden olan Anismus, Apse, Hematom, Tromboze Hemoroid gibi hastalıklar bulunmaktadır. Yaşadığınız sorunun anal fissür olup olmadığını ve akut mu kronik mi olduğunu teşhis etmek için hekimlerden yardım almak gerekir.
Makat çatlağı için hangi doktora gidilir? Ağızdan anüse kadar olan kısımlarla genel cerrahi uzmanları ilgilenmektedir, fakat her cerrahın ilgi alanı farklı olabilir. Proktoloji yani makat hastalıkları ile yoğun ilgilenen hekimlere öncelik vermelisiniz.
Ankara’da Proktoloji uzmanı arayanlar için Op. Dr. Adil Altınsoy, 30 yıllık tecrübesi ile hizmet vermektedir. Adil Bey’e ulaşmak ve sorularınızı iletmek, muayene randevusu almak için 0532 350 25 87 numaralı hattı arayabilir veya WhatsApp uygulaması üzerinden yazabilirsiniz.
Makat Çatlağı Neden Olur?
Makatta çatlak için kremlere geçmeden önce, hastalık ile ilgili biraz bilgi vermek istiiyorum. Anal fissür nedenlerinin başında kabızlık gelmektedir. Dışkının kolonda (kalın bağırsak) içerisinde bekleyerek kalınlaşması ve sertleşmesi sonucu anüsten geçişi zorlaşmaktadır. Zorlaşan dışkılama, mukozada (makat derisinde) küçük bir kesiğe (çatlağa) neden olmaktadır.
Tabii ki, tek neden kabızlık değildir. Anüsün zorlanmasına neden olan ters ilişki veya makata sokulan yabancı cisimler, anüsün aşırı gerilmesine neden olabilir ve yırtılma riski taşır.
Konstipasyon (kabızlık) problemi olanların kabızlığı önlemeye yönelik tedbirler alması gerekir. Aksi halde, fissür dışında; ıkınmaya bağlı olarak zamanla hemoroid hastalığı da gelişebilir.
Rectoderm
Rectoderm, makat çatlağı kremi denince ilk akla gelen markalardan biridir. Ruhsat sahibi GEKEM İlaç olup, üretimi Merkez İlaç tarafından yapılmaktadır.
Rectoderm, etkin madde olarak %0,4 nitrogliserin veya diğer bir tabirle Gliseril Trinitrat içermektedir. 30 g tüp şeklinde, reçeteli veya reçetesiz satılmaktadır.
Nitrogliserin, fissürün kaslarda neden olduğu spazmın (kontrolsüz kasılmanın) önlenmesi için önerilir.
Rectoderm kullanım şekli; dışkılama sonrası nohut tanesi büyüklüğünde ve çatlağın üzerine gelecek şekilde serçe parmak ile uygulanması önerilir. Sağlıklı cilde sürmek herhangi bir işe yaramaz.
Anestol Pomad ile Birlikte Kullanımı Önerilir
Rectoderm veya etkin maddesi nitrogliserin olan tüm kremler, sadece kas gevşetici özelliktedir. Fissür hastalarının dışkılama esnasında ortaya çıkan ağrıları için etkili olmayabilir. Nitrogliserin içeren kremlerden birini kullanacaksanız yanında ağrı kesici etkisi olan Anestol Pomad kullanmanız önerilir. İki ürünü aynı anda kullanmak maliyetli olabilir.
Rectoderm Kremin Yan Etkileri Nelerdir?
Öncelikle, 18 yaş altı çocuklar ve gençler ile hamile ve emziren kadınların kullanımına uygun değildir.
Rectoderm yan etkileri arasında, daha doğrusu nitrogliserin içeren tüm kremlerin sık görülen yan etkileri arasında şiddetli baş ağrısı bulunmaktadır. Uzun süre kullanımı önerilmez. Aynı şekilde baş dönmesi ve mide bulantısı şikayetleri ile de karşılaşabilirsiniz.
Anrecta, Rectogesic, Rectonid Krem
Nitrogliserin içeren kremler arasında Anrecta, Rectonid ve Rectogesic gibi markalar da bulunmaktadır. Rectoderm kremle aralarında önemli bir fark yoktur. Bu nedenle her birini ayrı ayrı yazarak zamanınızı almak istemiyorum.
Anuflex Merhem
Bitkisel makat çatlağı kremlerinden biri olan Anuflex Merhem’i öneririm. 3 yaş ve üzeri herkes tarafından kullanılabilir ve herhangi bir yan etkisi yoktur.
Kimyasal içerikli ürünlerde kas gevşetme etkisi genellikle nitrogliserin gibi sentetik maddelerle sağlanırken, Anuflex Merhem’de bu etki, bitkisel bir yağ olan Calendula Officinalis Flower Oil (aynı safa yağı) ile sağlanır. Aynı safa yağı, kasları gevşeterek istemsiz kasılmaları engeller.
Kas gevşetici etkisinin yanı sıra, dışkılama sırasında oluşabilecek ağrıları önlemekte ve Anestol Pomad gibi ikinci bir ürün kullanımını gereksiz kılmaktadır. Anuflex’in içerisindeki karanfil yağı, bitkisel bir uyuşturucu olarak ağrıyı hafifletir.
Üründe ayrıca, anal fissür hastalarında sıkça rastlanan kanamaları tedavi etmekte kullanılan at kestanesi özü bulunur; bu öz, damarları büzüştürerek makattan kan gelmesi şikayetini azaltır. Sarı kantaron yağı ise yaraların iyileşme sürecini hızlandırır.
Anuflex Merhem Nasıl Kullanılır?
Diğer makat çatlağı kremlerinden farklı olarak, Anuflex Merhem dışkılama öncesi ve sonrasında uygulanmalıdır. Bu, dışkılama sırasında oluşabilecek acıyı azaltma amacına hizmet eder.
Nohut büyüklüğünde bir miktar krem, dışkılama sonrasında, el yardımıyla makat içerisine doğru ittirilerek uygulanmalıdır. Ürünün etkili olabilmesi için doğrudan çatlağın üzerine uygulanması şarttır.
Botox ile Makat Çatlağı Tedavisi
Kremlerin yetersiz kaldığı, etki etmeyeceği ilerlemiş; kronik fissür hastalarında Botox enjeksiyonu uygulamaktayız. İstemsiz şekilde kasılan kasa Botox enjekte edilerek, kasın geçici bir süreliğine felç edilmesi sağlanır.
Uygulanan Botox birkaç gün içerisinde etkisini göstermeye başlayacak ve etkisi yaklaşık olarak 6 ay sürecektir. Fissürün iyileşmesi 15 ile 30 gün arasında gerçekleşebilir; yani, Botox enjeksiyonu uygulandıktan hemen sonra iyileşme beklenmemelidir.
Zamanla iyileşme sağlanır ve Botox’un etkisinin geçmesiyle birlikte makat kasları da normal haline döner. Kronik fissür hastalarında ameliyata gerek kalmadan çözüm sunar.
Travazol Krem Makat Çatlağı İçin Kullanılır mı? Yüzeysel mantar tedavisi için geliştirilmiş olan Travazol Krem, anal fissür için direkt olarak etki edecek bir etkin maddesi yoktur. Kaşıntı giderici yönü dışında herhangi bir etki etmeyecektir.
Makat Çatlağına Ne İyi Gelir?
Fissür hastaları ve bu hastalığa karşı kendini korumk isteyenler için en hayati önerimiz kabızlık ile mücadele olacaktır. Kabız kalma, önlemeye çalış, dışkılama esnasında ıkınma.
Kabızlık, anal fissür başta olmak üzere hemoroid ve anal hematom gibi hastalıkların en önemli nedenidir. Kabız kalmamaya dikkat etmeli veya kronik (süreğen hale) gelmeden önlemeliyiz.
Oturma Banyosu Ağrıları Hafifletir.
Gerek hemoroid gerekse makat çatlağı hastalarında görülen ağrıların hafifletilmesi için evinizde uygulayabileceğiniz basit ama etkili yöntemlerden biri de oturma banyosudur. Dışkılama öncesi ve sonrasında birkaç dakikalık bu uygulama ile kasların gevşemesi sağlanır. Eğer makat çatlağı için krem kullanıyorsanız, önce banyo sonra krem uygulaması yapmalısınız.
Tedavide Başarı Oranı Nedir?
Makat çatlağında ilk olarak kremle tedavi önerilir. Kremle tedavinin başarı oranları çok yüksek değildir; ancak botox tedavisine geçilmeden önce denenmesi tavsiye edilir. Kremle sonuç alınamayan durumlarda botox enjeksiyonu önerilir. Kremle tedavide başarı oranı yaklaşık %50 civarındadır. Botox ile makat çatlağı tedavisinde ise uygun miktarda botox enjekte edildiğinde başarı oranı %95 civarına ulaşmaktadır.
REFERANSLAR
- Jahnny, B., & Ashurst, J. V. (2020). Anal fissures. StatPearls [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526063/
- Fenton, C., Wellington, K., & Easthope, S. E. (2006). 0.4% Nitroglycerin Ointment. Drugs, 66(3), 343-349. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16526822/
- Radwan, M. M., Ramdan, K., Abu-Azab, I., Abu-Zidan, F. M., & Fikri, A. Z. (2007). Botulinum toxin treatment for anal fissure. African Health Sciences, 7(1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2366122/
- Kaya, A. (2020, 14 Aralık). Makat Çatlağı Kremi: Fiyatları, Etkileri ve Kullanım Bilgisi.
- Aygören, E. (2020, 20 Aralık). Rectoderm: Nasıl Kullanılır, Yan Etkileri Nelerdir?. Erişim adresi: https://www.analfissur.com/rectoderm.html
- Kaya, A (2021, 03 Nisan) Kabızlık Neden Olur? Nasıl Geçer?