Makat çatlağı tedavisinde kullanılan 3 yöntem bulunmaktadır. Bunlar ameliyat, botox enjeksiyonu ve kremle tedavidir. Hangi tedavinin uygulanacağı makat çatlağının ilerleme derecesine göre belirlenmektedir. Ancak her 3 yöntemde de amaç istemsiz kasılarak makat çatlağının iyileşmesini engelleyen kasların etkisiz hale getirilmesidir.
Bunun için ameliyat yönteminde istemsiz kasılan kaslar kesilerek vücuttan çıkarılır. Ancak makat bölgesinde kesi yapılması gaz ve dışkı kaçırma riskine neden olmasından dolayı önerilen bir yöntem değildir.
Botox enjeksiyonu ile makat çatlağı tedavisinde ise istemsiz kasılan kasa botox enjekte edilerek kasın geçici bir süreliğine felç edilmesi sağlanır. Bu sayede o süreç içerisinde makat çatlağı iyileşir. Süreç içerisinde botoxun etkinin geçmesi ile birlikte kaslar normal haline döner. Bu sayede anal fissür makat bölgesinde herhangi bir kesi yapılmasına gerek kalmadan tevdi edilmiş olur.
Bir diğer tedavi yöntemi ise kremle tedavidir. Amaç botox enjeksiyonu ile sağlanan etkinin lokal yolla uygulanan kremle sağlanmasıdır. Uyuşturma ve gevşetme özelliği olan bir kremin kullanılması ile makat kasları gevşer ve yaranın iyileşmesine olanak sağlanmış olur.
Bu yazımızda piyasada bulunan makat çatlağı kremleri içerikleri, yan etkileri ve fiyatları açısından ayrıntılı olarak karşılaştırılacaktır. Öncesinde kremle tedavi mekanizmasının daha iyi anlaşılması için krem tedavisinin hangi aşamada etkili olduğu kısaca aktarılacaktır.
Makat Çatlağı Neden Olur?
Makat çatlağı kabızlığa bağlı olarak sertleşen dışkının makattan geçişi esnasında anüs derisinde oluşturduğu yara ve yırtıklardır. Kabızlık sorununun engellenmesi ile anal fissür sorununun ortaya çıkması da engellenmektedir.
Makat Çatlağı Türleri
Makat çatlağı akut ve kronik olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. Akut fissür yara ve yırtığın henüz yeni oluştuğu yani yüzeysel yerleşimli olduğu aşamadır. Kronik fisür ise yaranın derin yerleşimli olduğu bir dönemdir. (1)
Anal fissür hastalığının kremle tedavi edilebilmesi için sorunun akut dönemde olması gerekmektedir. Bu sayede krem yüzeysel olan yaranın iyileşmesini sağlamaktadır. Kronikleşen durumlarda ise krem tedavisi yetersizdir. Bu aşamadan makat çatlağının botox yöntemi ile ameliyatsız olarak tedavisinin yapılması önerilir.
Makat Çatlağı Kremleri
Piyasada makat çatlağı için birkaç farklı ürün bulunmaktadır Bunlardan bazıları kimyasal içerikli kremler bazıları da bitkisel içerikli ürünlerdir. Bu yazımızda Rectoderm, Rectogesic, Anrecta, Anuflex kremleri ve içerikleri ayrıntılı olarak incelenecektir. (4)
Rectoderm, Rectogesic, Anrecta kimyasal içerikli kremlerdir. Anuflex ise aynı etkileri bitkisel özlerle yan etkisiz olarak sunan bir kremdir.
Rectoderm
Anal fissür tedavisi için bilinen en yaygın ürünlerden birisi rectodermdir. Ürünün ana etken maddesi nitrogliserindir. Ürünün içeriğinde %4 oranında nitrogliserin bulunmaktadır. (2) 3m mg tüpler halinde satılmaktadır. (5)
Rectoderm Etki Mekanızması
Rectoderm içerisinde bulunan nitrogliserin sayesinde uygulandığı bölgedeki kasların geçici olarak gevşemesini sağlamaktadır. Bu sayede yaranın iyileşmesine olanak sağlamaktadır.
Rectoderm Yan Etkisi
İçerisinde bulunan kimyasal maddeler kremin hastalarda şiddetli bağ ağrısı, bulantı, kusma gibi şikayetlere neden olmaktadır.
Rectoderm Krem Nasıl Kullanılır?
Rectoderm krem yaklaşık nohut büyüklüğünde bir parça alınarak dışkılama sonrasında makat içerisine doğru itilerek kullanılmalıdır. Günde iki defa kullanılması genel olarak yeterlidir. Ancak rectodermin uyuşturma etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle bu krem kullanılırken ek olarak dışkılama sırasında acı ve ağrı hissedilmemesi için anestol pomad ile birlikte kullanılması gerekmektedir. Bu durumda tedavi için iki ayrı ürün alınması gerekmektedir.
Rectogesic
Rectogesic krem içerik olarak rectoderm ile aynıdır. Ürünün gramajı da aynıdır. Bu nedenle etki mekanizması ve yan etkileri aynıdır. Kullanım şekli de aynıdır. Günde 2 kez kullanılması yeterlidir.
Rectogesic krem rectoderme göre daha uygun fiyatlıdır.
Rectoderm ve Rectogesic kremlerine ek olarak piyasada Anrecta isimli bir ürün daha bulunmaktadır. Etki mekanizması, kullanımı ve yan etkileri aynıdır.
Travazol Krem Makat Çatlağı İçin Kullanılır mı? Yüzeysel mantar tedavisi için geliştirilmiş olan Travazol Krem, anal fissür için direkt olarak etki edecek bir etken maddesi yoktur. Kaşıntı giderici yönü dışında herhangi bir etki etmeyecektir.
Anuflex Merhem
Bahsedilen kremler kimyasal içerikli ürünlerdir. Hepsinin içerisinde nitrogliserin bulunmaktadır. Nitrogliserin yan etki olarak hastalarda şiddetli baş ağrısına neden olmaktadır. Bu yan etkilerin bertaraf edilmesi ve yan etkisiz bir tedavi süreci için bitkisel içerikli ürünlerin kullanılması önerilmektedir. Piyasada bitkisel içerikli ve makat çatlağı tedavisi için özel olarak üretilmiş tek bir ürün bulunmaktadır. Anuflex merhem bitkisel içerikli ve yan etkisi bulunmayan bir makat çatlağı kremidir.
Bitkisel Makat Çatlağı Tedavisi
Makat çatlağı tedavisinde amaç istemsiz olarak kasılan makat kaslarının gevşetilmesi ve bu sayede makat derisinde oluşan yaranın iyileşmesine olanak sağlanmasıdır. Anuflex pomad içerisinde bitkisel makat çatlağı tedavisi için gerekli bütün bitkisel özler bulunmaktadır.
Anuflex Pomad İçerisinde Bulunan Bitkisel Özler
Kimyasal içerikli olan ürünlerde kasların gevşetilmesi sentetik madde olan nitrogliserin ile sağlanmaktadır. Anuflex merhemde bu etki bitkisel bir yağ olan Aynı safa yağı ya da Latince tabiri ile (Calendula Officinalis Flower Oil) ile sağlanmaktadır. Aynı safa yağı kasları gevşetir ve istemsiz olarak kasılmalarını engeller.
Kimyasal içerikli ürünlerde uyuşturma özelliği bulunmadığı için ek olarak anestol merhem kullanılması gerekmektedir. Anuflexin içerisinde bulunan karanfil yağı sayesinde uyuşturma özelliği de bitkisel olarak sağlanmaktadır. Bu sayede dışkılama esnasında acı yaşanmaması için ekstra bir ürün daha kullanılmasına gerek kalmamaktadır.
Ayrıca neredeyse tüm anal fissür hastalarında görülen kanama şikayeti de ürünün içerisinde bulunan ve damarları büzüştürme etkisi olan at kestanesi özü sayesinde tedavi edilmektedir. At kestanesi damarları büzüştürme etkisi olan bir üründür. Bu nedenle hemoroid tedavisi için hazırlanan bitkisel karışımların içerisinde de at kestanesi özü bulunmaktadır.
Kasları gevşemesine, damarlın büzüşmesine ve uyuşturma etkisine ek olarak anuflex pomad içerisinde yara iyileştirme etkisi bulunan sarı kantaron yağı bulunmaktadır Bu sayede tedavi süreci daha hızlı ve etkili olmaktadır.
Anuflex Nasıl Kullanılır?
Yaklaşık olarak nohut büyüklüğünde krem dışkılama sonrasında el yardımı ile makat içerisinde doğru ittirilerek kullanılır. Ürünün etkili olması için mutlaka makat içerisine doğru uygulanması gerekmektedir.
Kimyasal içerikli kremlerin 18 yaş altı bireylerde ve hamilelerde kullanılması önerilmez. Ancak Anuflex 3 yaşından büyük her bireyde yan etki yaşanmadan kullanılabilmektedir.
Kremle Makat Çatlağı Tedavisi Başarı Oranları
Makat çatlağında ilk olarak kremle tedavinin denenmesi önerilir. Kremle tedavi de başarı oranları çok yüksek değildir. Ancak buna rağmen botox tedavisi öncesinde denenmesi önerilir. Kremle sonuç alınmayan durumlarda ise botox enjeksiyonu önerilir. Kremle tedavide başarı oranı yaklaşık %50 civarındadır. Botox ile makat çatlağı tedavisinde ise uygun miktarda botox enjekte edilmesi durumda %95 civarında başarı elde edilmektedir. (3)
REFERANSLAR
- Jahnny, B., & Ashurst, J. V. (2020). Anal fissures. StatPearls [Internet]. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526063/
- Fenton, C., Wellington, K., & Easthope, S. E. (2006). 0.4% Nitroglycerin Ointment. Drugs, 66(3), 343-349. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16526822/
- Radwan, M. M., Ramdan, K., Abu-Azab, I., Abu-Zidan, F. M., & Fikri, A. Z. (2007). Botulinum toxin treatment for anal fissure. African Health Sciences, 7(1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2366122/
- Kaya, A. (2020, 14 Aralık). Makat Çatlağı Kremi: Fiyatları, Etkileri ve Kullanım Bilgisi.
- Aygören, E. (2020, 20 Aralık). Rectoderm: Nasıl Kullanılır, Yan Etkileri Nelerdir?. Erişim adresi: https://www.analfissur.com/rectoderm.html
- Kaya, A (2021, 03 Nisan) Kabızlık Neden Olur? Nasıl Geçer?